Demir Eksikliği Anemisi Nedir?

Elleriniz ve ayaklarınız bir türlü ısınmıyor mu? Sürekli baş ağrılarına, çok dökülen saçlara, hemen kırılan tırnaklara mı sahipsiniz? Farklı bir sebep düşünmeyin, belki de ‘Demir Eksikliğiniz’ vardır. Peki, nedir bu Demir eksikliği? Neden olur, belirtileri nelerdir, nelere yol açar, nasıl önlenir? Cevapları merak ediyorsanız haberimizin devamına göz atın.

DEMİR EKSİKLİĞİ NEDİR?

Demir eksikliği, vücutta ihtiyaç duyulan demirin çeşitli nedenlerle karşılanmaması durumuna denir. Demirin vücutta çok önemli görevleri vardır. Alyuvar adı verilen kan hücrelerine kırmızı rengini veren hemoglobin demir içerir ve alyuvarlar oksijeni akciğerden alıp diğer dokulara ulaştırılmasında önemli görevlere sahiptir. Kandaki demir oranı düşük olduğu zaman alyuvar üretimi azalır ve sonuç olarak hücre, doku ve organlara taşınan oksijen miktarında azalma meydana gelir. Demir eksikliği sonucunda demir eksikliği anemisi denilen kansızlık hastalığı ortaya çıkar.

DEMİR EKSİKLİĞİ NEDEN OLUR?

Demir eksikliğinin en önemli nedeni demir içeren besinlerin yeterli düzeyde tüketilmemesidir. Gebelik, adet dönemi gibi durumlarda ise vücudun demir ihtiyacında artış görülür.

DEMİR EKSİKLİĞİ BELİRTİLERİ NELERDİR?

Demir eksikliğini erken aşamada fark etmek zordur. Vücut bir süre boyunca demir eksikliğini kompanse ederek kansızlık belirtilerinin ortaya çıkmasını geciktirebilir. Ancak bu aşamada bazı erken belirtiler görülür, bu erken belirtilerden bazıları şu şekildedir;

• Kırılgan saç ve tırnaklar
• Ciltte kuruluk
• Ağız köşelerinde çatlaklar
• Dilde yanma

Demir eksikliğinin ilerleyip kansızlığın ortaya çıkması ile başka belirti ve bulgular da eklenir, bunlar ise şu şekilde görülmektedir;

• Halsizlik
• Sürekli yorgunluk hali
• Konsantrasyon problemleri
• İlgisizlik
• Baş ağrısı
• Depresyon
• Uyku sorunları
• Normalden fazla üşüme
• Kulak çınlaması
• El ve ayaklarda karıncalanma ya da uyuşma

DEMİR EKSİKLİĞİ NELERE YOL AÇAR?

• Demir eksikliğinin yol açtığı bazı hastalıkları şu şekilde sıralayabiliriz;
• Kalp hastalıkları (hızlı kalp atışı, kalp yetmezliği, kalp büyümesi)
• Hamilelikte sorunlar (erken doğum riski, bebeğin zihinsel gelişiminde problemler)
• Bağışıklık sisteminde zayıflama ve hastalıklara daha kolay yakalanma
• Bebek ve çocuklarda gelişim ve zekâ geriliği

DEMİR EKSİKLİĞİ NASIL ÖNLENİR?

• Demir eksikliğinin oluşumunu engellemek, beslenme alışkanlıklarında yapılabilecek bir takım değişikliklerle mümkündür.
• Demir bakımından zengin yiyecekler yemek
• Bu yiyecekleri demir emilimini kolaylaştıran yiyeceklerle birleştirmek (c vitamini açısından zengin portakal suyu, limonata, lahana turşusu gibi yiyecek ve içecekler emilimi kolaylaştırır)
• Demir emilimini azaltan yiyecek ve içecekleri tüketmekten kaçınmak demir eksikliğini önlemeye yardımcı olur.

DEMİR EKSİKLİĞİNE NE İYİ GELİR?

Demir açısından zengin yiyecekleri tüketmek demir eksikliğine ne iyi gelir sorusuna yanıt olacaktır. Kırmızı et, karaciğer ve diğer sakatatlar, nohut, mercimek, börülce, barbunya, bezelye, kuru fasulye gibi bakliyatlar; ıspanak, patates, kuru erik, çekirdeksiz üzüm, haşlanmış soya fasulyesi, kabak, yulaf, pekmez, bal gibi besinler demir yönünden zengindir. Bu besinler aynı zamanda demir eksikliğinin önlenmesi için de bol miktarda tüketilmelidir.

DEMİR EMİLİMİNİ ENGELLEYEN YİYECEKLER

Bazı yiyecekler ya da icecekler demir emilimini azaltarak emir eksikliğini tetikleyebilir. Bunlardan bazıları;

• Kepek, kepekli tahıllar
• Yağlı tohumlar (örneğin, soya, yer fıstığı)
• Kahve
• Siyah çay
• Soya ve soya sütünden elde edilen protein (kazein)
• Kalsiyum tuzları (Çeşitli maden sularında bulunur.

Bu yiyecek ve içecekler mümkünse demir içeren gıdalarla birlikte tüketilmemelidir. Özellikle anemi hastaları mümkünse bunlardan uzak durmalıdır.