İvan Pavlov.
Dünyaca tanınan Rus fizyolog.
Namını “Pavlov’un Köpeği” olarak bilinen ünlü deneyinden ve bu deneyle seyri değişen İkinci dünya savaşından alıyor.
Rus Fizyolog Pavlov, namını kazandıran deneyi k öpeklerin yiyecek yemeden önce salya akıtmaları üzerine bir araştırmadan yola çıkarak yaptı.
Bir noktada köpeğin eti görmeden önce salya akıttığını görmesi üzerine araştırmasını bu yöne çevirdi.
Köpeğin yiyeceği yemeye başladığı anda salya akıtmaya başlaması ile bir süre sonra yiyeceği veren kişiyi gördüğü an başlaması arasında incelenmesi gereken bir şey vardı.
Deney şöyle gelişiyor;
Aç bir köpeği ses geçirmeyen bir odaya kapatan Pavlov bir süre asistanları ile köpeğe önce zil çaldırıp sonra ise et veriyor.
Bir süre sonra köpek zil çalınmaya başladığı an salya akıtarak koşulsuz şartlanma kıvamına geldiğini gözlemledi.
Durum şu ki, çalınan her zilde et verilmese de köpeğin salyaları akmaya başlamıştı.
Deneyin sonunda köpeğe, "sadece kulak kabartması beklenen" zil sesine karşı tepki vermesi ve hiç ilgisi olmayan bir uyarıcıya karşı salya akıtması öğretilmişti.
Pavlov, bu davranışın, psikolojik etkinlikle özdeş olan yüksek düzeyde sinir etkinliğinin belirtilerinden biri olduğunu öne sürerek araştırmasını tamamladı.
Peki bu deneyden çıkan sonuç ne işe yarayacaktı?
Elde edilen bilimsel verinin dışında et - köpek ve buradan çıkarılan yöntem bir savaşın yönünü değiştirecekti.
Pavlov’un davranışları yönlendirme eğilimi 2. Dünya savaşında Rusların Almanlara karşı bir argümanı olarak kullanıldı.
Aç bırakılan köpekler önceleri tankları altına gizlenen et parçalarını buldurularak hazır hale getirildi. Köpekler kıvama geldiklerindeyse her biri üzerine bomba bağlanarak üzerlerine gelen Alman tanklarına ‘öğretilmiş çaresizlikle’ yönlendirildi.
Tabi olan o zaman oldu.
Altlarında et var zannederek tanklara doğru koşan köpekler ordusu tankların altına girdikleri anda o bombalar patlatıldı.
İşte bu strateji, savaşın sonucunu değiştirdi.
Şimdi buraya kadar her şey bilimsel hepsi normal..
İşte tam bu noktada ortaya bir de paradoks çıktı.
Ondan da biraz bahsetmem gerekiyor.
Pavlov’un deneyinde yönlendirilme eğilimi veya öğretilmiş çaresizliğin köpeklerde test edildiği için hiçbir zaman gerçeğin ne olduğunu anlayamayacağız. Zira köpeğin verdiği tepkiyi İnsan verir mi gerçekten bilemeyeceğiz.
İnsan harici bir canlının bilinci sanırım kavranamaz.!
Bu paradoksu bazı otoriteler şartlanan köpek değil, Pavlov şeklinde yorumluyor.
Bu deneyde şartlı reflekslendirilen, her zil çaldığında salyası akan köpek mi yoksa her zil çaldığında köpeğine yemek veren Pavlov mu?
Köpeği, Pavlov’u kandırıyor olabilir mi?
Kendi içinden ‘’Pavlov şartlandı, salya aktıkça bana yemek veriyor’’ diyebilir mi?
Aslında şartlı reflekslendirilen köpek değil de, Pavlov olabilir mi?
Bunun başka bir boyutunda ise insan olarak seçme özgürlüğümüz var mı yok mu?
(Aslında olmalı, ama kullanıyor muyuz, emin değilim.)
Kafamda deli sorular …
…
Peki ben bunları neden mi anlattım?
Öyle önemli bir şey değil.
Bu ara etrafta sağa sola havlayıp salya akıtarak gezinen köpekleri görünce uzun süre önce okuyup üzerinde epeyce düşündüğüm bu konu geldi aklıma ve okuyucularım – takipçilerimle paylaşmak istedim.
…
Sağlıcakla kalın.
Vesselam.
Yorum yazarak MedyaRota Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan MedyaRota hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler MedyaRota editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı MedyaRota değil haberi geçen ajanstır.
Şimdi oturum açın, her yorumda isim ve e.posta yazma zahmetinden kurtulun. Oturum açmak için bir hesabınız yoksa, oluşturmak için buraya tıklayın.
Yorum yazarak MedyaRota Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan MedyaRota hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler MedyaRota editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı MedyaRota değil haberi geçen ajanstır.
Yorumlar
(2)Osman Karataş - İyiymiş...pavlov, köpek, çağrıştırdıkları..
Namzet - Uyuz itin ettiklerine bak hele. Pavlov'dan başka bu iti şartlayan vardır. Pavlov'un yanında asistanı falan yokmuymuş. Bir baksın bu ite kim akıl veriyor. Koskoca profesör mucit bilim adamı itin köpeğin oyuncağı olmasın
Yazılan yorumlardan MedyaRota hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz. Sitemizin Topluluk Kurallarına uymayan yorumlar yayınlanmaz. Yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz.
Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler MedyaRota editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı MedyaRota değil haberi geçen ajanstır.